Pęcherz nadreaktywny lub hiperaktywny (dawniej: pęcherz drażliwy) jest czynnościowym zaburzeniem funkcji pęcherza moczowego bez patologii narządowych.
Jest to zespół objawów, który w istotny sposób wpływa na jakość życia pacjentów.
Objawy obejmują zatrzymanie moczu, parcie na pęcherz, tj. nagła potrzeba oddania moczu bez ostrzeżenia i z ryzykiem wycieku moczu, częstomocz (8 lub więcej oddań moczu w ciągu 24 godzin), nokturię (oddanie moczu raz lub kilka razy podczas snu nocnego) i nietrzymanie moczu (mimowolny wyciek moczu związany z parciem na pęcherz). 1,2 Nietrzymanie moczu może mieć różne przyczyny, w tym zaburzenia pęcherza moczowego, cewki moczowej, zwieracza pęcherza, mięśni dna miednicy, nerwów zaopatrujących te narządy lub powiększonego gruczołu krokowego u mężczyzn.3 Pęcherz nadreaktywny może mieć znaczący wpływ na funkcje seksualne, sen i zdrowie psychiczne.1
Chociaż częstość występowania zespołu pęcherza nadreaktywnego jest podobna u kobiet i mężczyzn, istnieją różnice między płciami w indywidualnych objawach i wpływie na jakość życia. U mężczyzn pęcherz nadreaktywny często występuje w połączeniu z łagodnym powiększeniem gruczołu krokowego.1 W Austrii nietrzymanie moczu dotyczy około 850,000 kobiet i mężczyzn (tj. około jednej na dziesięć osób). U kobiet schorzenie to występuje znacznie częściej.4 Od 60 roku życia prawie co piąta osoba ma objawy pęcherza nadreaktywnego.2 Jeśli środki behawioralne, takie jak trening mikcji lub trening toaletowy nie prowadzą do wystarczającego sukcesu terapeutycznego, dostępne są różne środki (np. tzw. antymuskarynowe lub agoniści receptorów beta) do leczenia objawowego przed zastosowaniem terapii inwazyjnej.2
1 Eapen RS & Radomski SB. Research and Reports in Urology 2016, 8: 71-76.
2 Madersbacher S & Wolfesberger J. The overactive urinary bladder. J Urol Urogynaecol 2017, 24: 135-141.
3 Austrian Society of Urology and Andrology. Patient information urinary incontinence. https://www.uro.at/patienten-informationen/patienten-ratgeber/47-harninkontinenz.html (accessed: August 27, 2019).
4 Professional Association of Austrian Urologists. For women. Urinary incontinence. http://www.urologisch.at/harnverlust.php (accessed: August 27, 2019).